Osmanli tarihinin ünlü ve etkili kadinlarindan biri olan Kösem Sultan, 1590 yilinda Bosnada Anastasya adiyla dogdu. Bosna beylerbeyi tarafindan Istanbula kizlaragasina gönderildi. 15 yasindayken Sultan I. Ahmete haseki oldu. Keskin zekasiyla padisahi etkisi altina aldi ve bütün saraya nüfuzunu kabul ettirdi.
Kocasi ölünce önce tahta gecen kocasinin kardesi Sultan I. Mustafa ve daha sonra da kocasinin baska bir kadindan olma oglu Sultan II. Osman zamaninda devlet islerinde etkinligi artti. Fakat II. Osman yasi cok genc olmakla birlikte Kösem Sultanin devlet islerine cok karismasindan rahatsiz oldu ve muhtemelen annesi Valide Sultan Mahfiruz Hadice Sultanin da etkisiyle onu eski saraya gönderdi. Genc Osmanin tahtan indirilmesi ve tekrar yerine gecen I. Mustafanin da tekrar tahttan indirilmesi üzerine tahta nihayet Kösem Sultanin kendi oglu IV. Murat cikti. IV. Murat tahta ciktiginda sadece 11 yasindaydi ve Kösem Sultan artik oglu adina devleti büyük ölcüde yönetmeye baslamisti.
Zamanla Sultan IV. Murat olgunlasarak annesinin faaliyetlerini bir ölcüde engellemeye baslamissa da genc yasta ölümü üzerine tahta Kösem Sultanin diger oglu Ibrahim cikti ve Kösem Sultanin nüfuzu tekrar artti. Ibrahim tahta ciktiginda Osmanli Hanedani büyük bir krizle karsilasti. Ibrahim hanedanin tek erkek varisi durumundaydi ve acil bir sekilde hanedanin devamini saglama zorunlugu vardi. Oysa I. Ibrahim bir ölcüde dengesiz görünüyor ve kadinlarla olan iliskilere ilgi duymuyordu. Osmanli hanedaninin devamini saglama görevi büyük ölcüde Kösem Sultana düstü. Oglunu tedavi amaciyla ülkenin her yanindan üfürükcüler getirtti. Bu üfürükcülerin en ünlüsü Cinci Hoca lakabiyla taninan Karabaszade Hüseyin Efendiydi. Nihayet Ibrahimin tahta cikmasindan 2 yil sonra sehzade Mehmet dogdu ve hanedanin devami saglama baglanmis oldu.
I. Ibrahim öldükten sonra yerine Kösem Sultanin torunu 6 yasindaki Sultan IV. Mehmet gecti. Önceleri Kösem Sultanin nüfuzu devam etti ama bir süre sonra Kösem Sultana rakip olan bir baska kadin ortaya cikti. IV. Mehmetin annesi Turhan Sultanla Kösem Sultan arasinda kiyasiya bir rekabet basladi. Bu rekabet 3 yil sürdü ve Kösem Sultanin bir gece dairesinin basilarak bogdurulmasiyla noktalandi. Bu olaydan sonra Köprülü ailesinden sadrazamlar is basina geldi ve Valide Sultanlarin padisahlarin anneleri devlet siyasetindeki etkileri sona erdi. Kösem Sultanin cenazesi Sultan Ahmet Camii ndeki I. Ahmet türbesine gömüldü.
Bu tarihsel öneme sahip sahsiyet, o zamandan beri adini hic unutturmamis, cok sayida edeb esere ilham kaynagi olmustur. Türk tiyatrosunun duayenlerinden Turan Oflazoglunun Kösem Sultan adli oyunu, edebiyat tarihimizin ve özellikle de tiyatro tarihinin en önemli eserlerindendir ve yüzlerce kez sahnelenme basarisi göstermistir. Iz Yayincilik tarafindan nesredilmis olan bu eser, hayatinin filme alindigi su günlerde kendisini tanimayi arzu edenler icin bicilmis bir kaftan özelligi tasimaktadir
